เปิดใจ "OPD คืออะไร" จุดเริ่มต้นดูแลสุขภาพให้ถูกต้อง
OPD ย่อมาจาก Outpatient Department หมายถึง หน่วยงานในโรงพยาบาลที่ให้บริการตรวจรักษาผู้ป่วยนอก เว้นแต่ที่ต้องรับไว้รักษาค้างคืนในโรงพยาบาล
ในปัจจุบัน เมื่อผู้ป่วยมีอาการเจ็บป่วย ไม่สบาย หรือมีปัญหาสุขภาพ พวกเขามักจะเริ่มต้นที่แผนกผู้ป่วยนอก (OPD) ก่อน OPD จึงเป็นด่านหน้าในการดูแลสุขภาพของประชาชน โดยมีหน้าที่หลักดังนี้
- ให้บริการตรวจวินิจฉัยและรักษาโรคทั่วไป เช่น ไข้หวัด ปวดหัว ท้องเสีย เป็นต้น
- ให้บริการส่งเสริมสุขภาพ ป้องกันโรค และให้คำปรึกษาปัญหาสุขภาพต่างๆ
- ให้บริการฉีดวัคซีนตามกำหนดเวลา
- ให้บริการทำแผล ล้างแผล เปลี่ยนผ้าปูที่นอน
- ให้บริการกายภาพบำบัด ฟื้นฟูสมรรถภาพ
- ให้บริการตรวจสุขภาพประจำปี
รู้จักบริการ OPD
บริการ OPD แบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลักๆ ได้แก่
1. บริการ OPD ทั่วไป
เป็นบริการที่ให้การดูแลรักษาผู้ป่วยทั่วไปที่มีอาการเจ็บป่วยไม่รุนแรง โดยไม่จำเป็นต้องนอนรักษาตัวในโรงพยาบาล เช่น ไข้หวัด ปวดหัว ท้องเสีย เป็นต้น
2. บริการ OPD เฉพาะทาง
เป็นบริการที่ให้การดูแลรักษาผู้ป่วยที่มีอาการเจ็บป่วยที่ซับซ้อน หรือมีอาการเฉพาะทาง เช่น โรคหัวใจ โรคมะเร็ง โรคไต เป็นต้น บริการ OPD เฉพาะทางมักจะอยู่ในโรงพยาบาลขนาดใหญ่ที่มีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง
การเตรียมตัวรับบริการ OPD
ก่อนรับบริการ OPD ผู้ป่วยควรเตรียมตัวดังนี้
- บัตรประชาชน
- บัตรสิทธิการรักษาพยาบาล (บัตรทอง บัตรประกันสังคม)
- ใบส่งตัว (ถ้ามี)
- ประวัติการรักษาโรคเดิม (ถ้ามี)
- ยาที่รับประทานอยู่ประจำ (ถ้ามี)
- เงินสำหรับค่ารักษาพยาบาล
ขั้นตอนการใช้บริการ OPD
ขั้นตอนการใช้บริการ OPD ทั่วไป มีดังนี้
- ลงทะเบียนที่เคาน์เตอร์ลงทะเบียนด้วยบัตรประชาชนและบัตรสิทธิการรักษาพยาบาล
- รับบัตรคิวและรอเรียกชื่อ
- เมื่อถึงคิว เข้าพบแพทย์เพื่อตรวจรักษา
- รับยาและใบสั่งยาจากเภสัชกร
- ชำระค่ารักษาพยาบาล (ถ้ามี)
หมายเหตุ: ขั้นตอนการใช้บริการ OPD อาจแตกต่างกันไปในแต่ละโรงพยาบาล
ประโยชน์ของการใช้บริการ OPD
การใช้บริการ OPD มีประโยชน์หลายประการ เช่น
- ได้รับการรักษาจากแพทย์หรือบุคลากรทางการแพทย์ที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญ
- ได้รับการวินิจฉัยและรักษาโรคได้อย่างถูกต้อง
- ได้รับคำแนะนำในการดูแลสุขภาพและป้องกันโรค
- ได้รับยาและการรักษาที่เหมาะสม
- ไม่ต้องนอนรักษาตัวในโรงพยาบาล
ข้อควรระวังในการใช้บริการ OPD
ข้อควรระวังในการใช้บริการ OPD มีดังนี้
- ไม่ควรใช้บริการ OPD เมื่อมีอาการเจ็บป่วยรุนแรง เช่น ปวดหัวรุนแรง หายใจลำบาก แขนขาอ่อนแรง เป็นต้น
- ไม่ควรใช้บริการ OPD เมื่อมีอาการฉุกเฉิน เช่น อุบัติเหตุ ถูกทำร้าย อาการหัวใจล้มเหลว เป็นต้น
- ไม่ควรซื้อยาหรือรับประทานยาเองโดยไม่ปรึกษาแพทย์
- ไม่ควรปล่อยให้โรคลุกลามจนรุนแรงเกินไป ควรรีบพบแพทย์ทันทีเมื่อมีอาการผิดปกติ
เรื่องเล่าจาก OPD
เรื่องเล่าจาก OPD เป็นเรื่องราวที่ได้จากการทำงานในแผนก OPD ซึ่งสามารถนำมาเป็นบทเรียนเพื่อการดูแลสุขภาพได้
เรื่องที่ 1
ชายหนุ่มอายุ 30 ปี มาพบแพทย์ด้วยอาการปวดหัวมานาน 1 เดือน แพทย์ซักประวัติและตรวจร่างกายอย่างละเอียด พบว่าเป็นโรคความดันโลหิตสูง แพทย์จึงให้คำแนะนำในการดูแลสุขภาพและจ่ายยาเพื่อลดความดันโลหิตให้
หลังจากนั้น 1 เดือน ชายหนุ่มกลับมาพบแพทย์อีกครั้ง อาการปวดหัวดีขึ้นมาก แพทย์ตรวจร่างกายและพบว่าความดันโลหิตอยู่ในเกณฑ์ปกติ ชายหนุ่มบอกว่าเขารับประทานยาตามที่แพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด และดูแลสุขภาพตามที่แพทย์แนะนำ
บทเรียน: โรคความดันโลหิตสูงเป็นโรคที่ไม่แสดงอาการในระยะแรก หากปล่อยให้โรคลุกลามจนรุนแรงอาจทำให้เกิดโรคแทรกซ้อนต่างๆ ได้ เช่น โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง โรคไต เป็นต้น การตรวจสุขภาพประจำปีจึงเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้เราสามารถตรวจพบโรคความดันโลหิตสูงในระยะแรกและได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง
เรื่องที่ 2
หญิงสาวอายุ 25 ปี มาพบแพทย์ด้วยอาการปวดท้องบริเวณด้านขวา แพทย์ซักประวัติและตรวจร่างกายอย่างละเอียด พบว่าเป็นโรคนิ่วในถุงน้ำดี แพทย์จึงนัดผู้ป่วยไปผ่าตัดเอาถุงน้ำดีออก
หลังผ่าตัด หญิงสาวกลับมาพบแพทย์อีกครั้งเพื่อตรวจติดตามผลการผ่าตัด อาการปวดท้องของหญิงสาวดีขึ้นมาก แพทย์ตรวจร่างกายและพบว่าแผลผ่าตัดหายดีแล้ว หญิงสาวบอกว่าหลังจากผ่าตัดแล้วเธอรู้สึกสบายขึ้นมาก
บทเรียน: โรคนิ่วในถุงน้ำดีเป็นโรคที่พบได้บ่อยในประเทศไทย หากปล่อยให้โรคลุกลามจนรุนแรงอาจทำให้เกิดโรคแทรกซ้อนต่างๆ ได้ เช่น การอักเสบของถุงน้ำดี การติดเชื้อในถุงน้ำดี ภาวะถุงน้ำดีแตก การผ่าตัดเอาถุงน้ำดีออกเป็นวิธีการรักษาที่ได้ผลดีที่สุด การตรวจสุขภาพประจำปีจึงเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้เราสามารถตรวจพบโรคนิ่วในถุงน้ำดีในระยะแรกและได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง
เรื่องที่ 3
ชายวัยกลางคนอายุ 45 ปี มาพบแพทย์ด้วยอาการไอเรื้อรัง แพทย์ซักประวัติและตรวจร่างกายอย่างละเอียด พบว่าเป็นโรคหืด แพทย์จึงให้คำแนะนำในการดูแลสุขภาพและจ่ายยาเพื่อลดอาการหอบหืดให้
หลังจากนั้น 1 เดือน ชายวัยกลางคนกลับมาพบแพทย์อีกครั้ง อาการไอดีขึ้นมาก แพทย์ตรวจร่างกายและพบว่าอาการหอบหืดดีขึ้นมาก ชายวัยกลางคนบอกว่าเขารับประทานยาตามที่แพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด และดูแลสุขภาพตามที่แพทย์แนะนำ
บทเรียน: โรคหืดเป็นโรคเรื้อรังที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย หากปล่อยให้โรคลุกลามจนรุนแรงอาจทำให้เกิดโรคแทรกซ้อนต่างๆ ได้ เช่น การอักเสบของหลอดลม การติดเชื้อในปอด ภาวะหอบหืดรุนแรง การรักษาโรคหืดโดยใช้ยาและการดูแลสุขภาพที่ถูกต้องจะช่วยให้ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตได้อย่างปกติ
เคล็ดลับการใช้บริการ OPD
เคล็ดลับการใช้บริการ OPD ที่จะช่วยให้ผู้ป่วยได้รับการดูแลรักษาอย่างมีประสิทธิภาพมีดังนี้
- เลือกโรงพยาบาลที่มีแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญในสาขาที่ผู้ป่วยต้องการรับบริการ
- ลงทะเบียนล่วงหน้าเพื่อจองคิวและลดระยะเวลาในการรอคอย
- เตรียมเอกสารและข้อมูลที่จำเป็นสำหรับการพบแพทย์ให้ครบถ้วน
- ให้ข้อมูลที่ถูกต้องและครบถ้วนกับแพทย์ เพื่อให้แพทย์สามารถวินิจฉัยและรักษาโร
