มั่งมีด้วยธรรม มั่งคั่งด้วยปัญญา

คำนำ

ในยุคสมัยที่การแข่งขันสูงและเทคโนโลยีก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว ปัญญาและคุณธรรมเป็นสิ่งสำคัญที่ผู้คนควรมี พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว หรือ รัชกาลที่ 5 ได้ทรงพระราชทาน "ร 5 คาถา" ซึ่งเป็นหลักธรรมคำสอนอันล้ำค่าที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้ เพื่อพัฒนาตนเองให้มีทั้งความมั่งคั่งทางวัตถุและความสุขทางจิตใจ

ร 5 คาถา คืออะไร

ร 5 คาถา เป็นพระบรมราโชวาทที่ รัชกาลที่ 5 ทรงประทานไว้ในหนังสือพระราชหัตถเลขาเรื่อง "ความสุขที่แท้" เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2427 มีเนื้อความดังนี้

"เจริญพร ด้วยปัญญา จงประหยัด อย่าฟุ่มเฟือย จงรักษาเวลา จงอย่าคดโกง จงอุตส่าห์ทั้ง 8 ประการนี้ตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป พรทั้งหลายจักบังเกิด."

ความหมายของ ร 5 คาถา

ร 5 คาถา ประกอบด้วย 5 ข้อหลักการที่สำคัญ ได้แก่

1. เจริญพร ด้วยปัญญา หมายถึง การพัฒนาตนเองทางปัญญา มุมมองความคิด และความรู้
2. จงประหยัด อย่าฟุ่มเฟือย หมายถึง การใช้จ่ายอย่างมีเหตุผลและรู้จักเก็บออม
3. จงรักษาเวลา หมายถึง การให้ความสำคัญกับเวลาและใช้เวลาอย่างคุ้มค่า
4. จงอย่าคดโกง หมายถึง การซื่อสัตย์สุจริตทั้งต่อตนเองและผู้อื่น
5. จงอุตส่าห์ทั้ง 8 ประการ หมายถึง การมีความเพียรพยายามและความมานะบากบั่นในสิ่งที่กระทำ

ประโยชน์ของการประพฤติ ร 5 คาถา

การประพฤติตาม ร 5 คาถา ช่วยให้บุคคลได้รับประโยชน์มากมายทั้งทางโลกและทางธรรม ได้แก่

• ทางโลก:
  • มีความมั่งคั่งทางการเงินและวัตถุ
  • มีสุขภาพแข็งแรงและอายุยืนยาว
  • มีชีวิตความเป็นอยู่ที่สุขสบายและราบรื่น
• ทางธรรม:
  • มีความสุขทางจิตใจและความสงบภายใน
  • มีปัญญาและความรู้ที่สามารถนำไปใช้แก้ไขปัญหาได้
  • มีความเมตตาและความกรุณาต่อผู้อื่น

การประยุกต์ใช้ ร 5 คาถา ในชีวิตประจำวัน

ร 5 คาถา สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างหลากหลาย เช่น

• เจริญพร ด้วยปัญญา: อ่านหนังสือ เรียนรู้สิ่งใหม่ๆ ฝึกฝนทักษะต่างๆ
• จงประหยัด อย่าฟุ่มเฟือย: ทำบัญชีรายรับ-รายจ่าย ซื้อของเท่าที่จำเป็น หลีกเลี่ยงการกู้หนี้ยืมสินโดยไม่จำเป็น
• จงรักษาเวลา: จัดตารางเวลาอย่างเหมาะสม ทำกิจกรรมตามเวลาที่กำหนด หลีกเลี่ยงการผัดวันประกันพรุ่ง
• จงอย่าคดโกง: ซื่อสัตย์กับตนเองและผู้อื่น จ่ายหนี้ตรงเวลา ไม่เอาเปรียบหรือหลอกลวงผู้อื่น
• จงอุตส่าห์ทั้ง 8 ประการ: ทำงานหนัก มุ่งมั่นกับสิ่งที่ทำ ฝ่าฟันอุปสรรคด้วยความอดทน

ตารางสรุปประโยชน์ของการประยุกต์ใช้ ร 5 คาถา

เทคนิคในการประพฤติ ร 5 คาถา

เพื่อให้การประพฤติตาม ร 5 คาถา มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น สามารถใช้เทคนิคต่างๆ ได้ดังนี้

• ตั้งเป้าหมายที่ชัดเจน: กำหนดเป้าหมายที่ต้องการบรรลุจากการประพฤติ ร 5 คาถา
• สร้างนิสัยที่เป็นประโยชน์: ฝึกฝนให้เกิดนิสัยที่สอดคล้องกับ ร 5 คาถา เช่น การออมเงิน การรักษาเวลา การซื่อสัตย์
• หาแรงบันดาลใจ: ค้นหาแรงบันดาลใจจากคำสอนของพระพุทธเจ้า ผู้อาวุโส และบุคคลที่ประสบความสำเร็จ
• มีความอดทน: การประพฤติตาม ร 5 คาถา ต้องใช้เวลาและความอดทน อย่าท้อแท้หากเกิดความผิดพลาด

เรื่องราวสร้างแรงบันดาลใจ

• เรื่องที่ 1: นาย A เป็นพนักงานบริษัทที่ประสบปัญหาการเงินอย่างหนัก เขาตัดสินใจเริ่มต้นประหยัดเงินตามหลัก "จงประหยัด อย่าฟุ่มเฟือย" และภายใน 1 ปี เขาสามารถปลดหนี้ได้ทั้งหมดและมีเงินเก็บก้อนหนึ่ง
• เรื่องที่ 2: นาง B เป็นนักศึกษาที่บริหารเวลาไม่ดี ทำให้ผลการเรียนตกต่ำ เธอจึงเริ่มใช้หลัก "จงรักษาเวลา" ในการจัดตารางเวลาอ่านหนังสือ ผลปรากฏว่า เกรดของเธอดีขึ้นอย่างมาก
• เรื่องที่ 3: นาย C เป็นเจ้าของธุรกิจที่มักประสบปัญหาสินค้าล่าช้า เขาตัดสินใจนำหลัก "จงอุตส่าห์ทั้ง 8 ประการ" ไปใช้ในการทำงานของพนักงาน ผลลัพธ์คือ สินค้าผลิตได้ตรงเวลาและนำมาซึ่งผลกำไรที่เพิ่มขึ้น

เรื่องเล่าขำๆ ที่แฝงแง่คิด

• เรื่องที่ 1: มีชายคนหนึ่งที่ขี้เหนียวมาก เขาประหยัดเงินจนถึงขนาดไม่ยอมซื้อสบู่ใช้ จนวันหนึ่ง เขาไปหาหมอเพราะมีผื่นคันที่ผิว หมอถามเขาว่า "คุณไม่ใช้สบู่เหรอ" ชายคนนั้นตอบว่า "ผมประหยัดครับ ผมเอาเศษสบู่ที่ภรรยาผมใช้แล้วมาล้างตัว" หมอจึงพูดว่า "ถ้าคุณเอาเศษที่ภรรยาคุณใช้แล้วมาใช้ด้วย คุณก็คงไม่ต้องมาหาหมอหรอก"
• เรื่องที่ 2: มีคนถามพระว่า "พระพุทธเจ้าตรัสรู้ได้อย่างไร" พระตอบว่า "เพราะพระพุทธเจ้ารักษาเวลา" คนนั้นจึงถามกลับว่า "พระพุทธเจ้ารักษาเวลาได้อย่างไร" พระตอบว่า "เพราะพระพุทธเจ้าไม่เคยปล่อยให้นาฬิกาปลุกทำงาน"
• เรื่องที่ 3: มีผู้หญิงคนหนึ่งที่ไม่ค่อยซื่อสัตย์ เธอแต่งงานมา 3 ครั้ง สามีคนแรกเสียชีวิตด้วยอาการหัวใจวาย สามีคนที่สองเสียชีวิตด้วยอุบัติเหตุทางรถยนต์ สามีคนที่สามหนีไปกับผู้หญิงอื่น เพื่อนๆ ของเธอจึงถามเธอว่า "สามีของคุณเสียชีวิตเร็วมากเลยนะ เกิดอะไรขึ้น" เธอตอบว่า "ฉันไม่รู้ แต่ฉันรู้สึกว่ามีบางอย่างที่ฉันทำกับพวกเขาแล้วมันทำให้โชคไม่ดี"

ข้อคิดที่ได้จากเรื่องเล่าขำๆ

• เรื่องที่ 1: การประหยัดเป็นสิ่งที่ดี แต่ต้องไม่มากเกินไปจนทำให้ตัวเองเดือดร้อน
• เรื่องที่ 2: การรักษาเวลาเป็นสิ่งสำคัญมาก
• เรื่องที่ 3: การซื่อสัตย์เป็นสิ่งที่ควรทำ ไม่ว่าในสถานการณ์ใด

ข้อผิดพลาดที่พบบ่อย

ในการประพฤติตาม ร 5 คาถา มีข้อผิดพลาดที่พบบ่อยบางประการที่ควรหลีกเลี่ยง ได้แก่

• การแยกแยะประโยชน์ทางโลกและทางธรรม: หลายคนมักแยกแยะประโยชน์ของการประพฤติตาม ร 5 คาถา ออกจากกันโดยมองเพียงประโยชน์ทางโลกเท่านั้น แต่ในความเป็นจริง การประพฤติตาม **ร 5 คาถา