สุขสันต์วันสงกรานต์ 2566: สานต่อประเพณีอันงดงาม สืบสานวัฒนธรรมไทย

การเฉลิมฉลองวันสงกรานต์ในปีนี้กลับมาอย่างยิ่งใหญ่ หลังจากที่ต้องหยุดชะงักไปจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 มานานถึง 2 ปี ประชาชนต่างออกมาสาดน้ำและร่วมกิจกรรมกันอย่างสนุกสนาน โดยคาดการณ์ว่าจะมีผู้เข้าร่วมงานกว่า 10 ล้านคนทั่วประเทศ และสร้างรายได้หมุนเวียนมากกว่า 2 หมื่นล้านบาท

ประวัติความเป็นมาของวันสงกรานต์

วันสงกรานต์เป็นวันขึ้นปีใหม่ของไทย มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ โดยมีหลักฐานทางประวัติศาสตร์ระบุว่ามีการเฉลิมฉลองวันสงกรานต์มาตั้งแต่สมัยสุโขทัย จากหลักฐานจารึกหลักที่ 1 ซึ่งระบุว่ามีการจัดงานเทศกาลสงกรานต์ในวันที่ 13-15 เมษายน

คำว่า "สงกรานต์" มาจากภาษาสันสกฤต แปลว่า "การเคลื่อนย้าย" ซึ่งหมายถึงการเคลื่อนย้ายของดวงอาทิตย์จากราศีมีนเข้าสู่ราศีเมษ ในวันสงกรานต์จึงมีการทำพิธีสรงน้ำพระพุทธรูปและรดน้ำขอพรผู้ใหญ่ เพื่อความเป็นสิริมงคลและเพื่อชำระล้างสิ่งไม่ดีในปีเก่า รวมถึงการเล่นน้ำ สาดน้ำ เพื่อความสนุกสนานและเพื่อความผ่อนคลายจากการทำงานหนัก

ความสำคัญของวันสงกรานต์

วันสงกรานต์มีจุดประสงค์หลักในการทำความสะอาดร่างกายและจิตใจ เพื่อเตรียมพร้อมสำหรับปีใหม่ นอกจากนี้วันสงกรานต์ยังเป็นวันแห่งการขอบคุณและแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อผู้มีพระคุณ โดยมีกิจกรรมที่สำคัญดังนี้

• สรงน้ำพระ: เป็นการแสดงความเคารพต่อพระพุทธศาสนาและเพื่อความเป็นสิริมงคล โดยการนำน้ำสะอาดไปสรงพระพุทธรูปในวัด
• รดน้ำขอพรผู้ใหญ่: เป็นการแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อผู้มีพระคุณ เช่น บิดา มารดา ครูบาอาจารย์ โดยการนำน้ำสะอาดไปรดมือขอพรเพื่อให้ท่านมีสุขภาพแข็งแรง อายุยืนยาว
• เล่นน้ำ สาดน้ำ: เป็นกิจกรรมหลักของวันสงกรานต์เพื่อความสนุกสนานและเพื่อความผ่อนคลาย โดยการนำน้ำมาสาดกันและกัน
• ทำบุญตักบาตร: เป็นการทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้แก่ผู้ล่วงลับและเพื่อความเป็นสิริมงคล โดยการนำอาหารและของใช้ไปใส่บาตรพระภิกษุในตอนเช้า

ประเพณีสงกรานต์ในแต่ละภูมิภาค

ประเพณีสงกรานต์มีการปฏิบัติที่แตกต่างกันเล็กน้อยในแต่ละภูมิภาค โดยประเพณีที่สำคัญ ได้แก่

• ภาคเหนือ: มีการจัดงานประเพณีปอยหลวง โดยมีการแห่พระพุทธรูปไปตามถนนและมีการสรงน้ำพระพุทธรูป
• ภาคอีสาน: มีการจัดงานประเพณีบุญเปิง โดยมีการเลี้ยงอาหารหวานคาวและมีการรำวง
• ภาคกลาง: มีการจัดงานประเพณีสงกรานต์ โดยมีการเล่นน้ำ สาดน้ำ และมีการทำบุญตักบาตร
• ภาคใต้: มีการจัดงานประเพณีสงกรานต์ โดยมีการรดน้ำขอพรผู้ใหญ่และมีการเล่นน้ำสงกรานต์

การเล่นน้ำสงกรานต์อย่างปลอดภัย

การเล่นน้ำสงกรานต์เป็นกิจกรรมที่สนุกสนาน แต่ต้องคำนึงถึงความปลอดภัยด้วย โดยมีคำแนะนำดังนี้

• ไม่เล่นน้ำในบริเวณที่ห้ามเล่น: เช่น คลอง แม่น้ำ
• ไม่สาดน้ำแรงเกินไป: เพราะอาจทำให้เกิดอันตรายได้
• ไม่สาดน้ำใส่รถยนต์ที่กำลังสัญจร: เพราะอาจทำให้เกิดอุบัติเหตุได้
• ไม่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์จนมากเกินไป: เพราะอาจทำให้เกิดอันตรายได้
• ไม่ขับรถขณะเมาสุรา: เพราะอาจทำให้เกิดอุบัติเหตุได้

ข้อควรปฏิบัติในวันสงกรานต์

เพื่อให้การเฉลิมฉลองวันสงกรานต์เป็นไปอย่างราบรื่นและปลอดภัย มีข้อควรปฏิบัติที่สำคัญดังนี้

• แต่งกายสุภาพ: ไม่ควรแต่งกายโป๊หรือไม่สุภาพ
• ไม่ประแป้งหรือป้ายสีเกินกว่าเหตุ: เพราะอาจทำให้เกิดอาการแพ้หรือระคายเคืองได้
• รักษาความสะอาด: ไม่ควรทิ้งขยะหรือของใช้ในบริเวณเล่นน้ำ
• เคารพสิทธิผู้อื่น: ไม่ควรเล่นน้ำสาดน้ำใส่คนที่ไม่ต้องการเล่น
• ปฏิบัติตามกฎหมาย: ไม่ควรเล่นน้ำในบริเวณที่ห้ามเล่นหรือขับรถขณะเมาสุรา

สรุป

วันสงกรานต์เป็นประเพณีอันงดงามของไทยที่มีมาอย่างยาวนาน เป็นวันแห่งการทำความสะอาดร่างกายและจิตใจ รวมถึงการขอบคุณและแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อผู้มีพระคุณ การเฉลิมฉลองวันสงกรานต์อย่างเหมาะสมจะช่วยให้เราได้สืบสานวัฒนธรรมไทยอันดีงามและสร้างความสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัวและชุมชน